---- [ ☀ ] [ ⚠ ] [ ◀ ] [ ▶ ] 0003 (nl) (fr) (de) (en) -pl- (ru)
3. Les annotations
Gilbert Lemaître 25/11/2015
3. La piednotoj
Germain Pirlot 18/3/2010
L'auteur a écrit son texte en espéranto. Ce texte contient par exemple le mot « baptofilo ». Esperilo prendra six copies de ce texte (une par langue) et y incrustera les annotations qu'il estimera pertinentes en parcourant automatiquement le dictionnaire.
Ce sont celles du tableau ci-dessous.
L' aŭtoro verkis sian tekston en Esperanto. Tiu teksto enhavas ekzemple la vorton « baptofilo ». Esperilo faros ses kopiojn de tiu teksto (po unu por lingvo) kaj inkrustos en ĝin la piednotojn, kiujn ĝi estimos trafaj tralegante aŭtomate la vortaron.
Temas pri tiuj de la ĉi-suba tabelo.

{eo}

{nl}

{fr}

{de}

{en}

{pl}

{ru}

bapt'

dopen

baptiser

taufen

baptise

chrzcić

крестить

fil'

zoon

fils

Sohn

son

syn

сынъ

bapt'o`fil'

petekind

filleul

Taufsohn

god-son

chrześniak

крестный сынъ, крестникъ

o

uitgang van de zelfstandige naamwoorden

marque le substantif

bezeichnet das Substantiv

ending of nouns (substantive)

oznacza rzeczownik

означаетъ существительное

La première colonne contient les morphèmes de l'espéranto et les autres, leurs traductions en néerlandais {nl}, français {fr}, allemand {de}, anglais {en}, polonais {pl} et russe {ru}.
L'unua kolumno enhavas la vorterojn de Esperanto kaj, la aliaj, iliajn tradukojn en la nederlanda {nl}, franca {fr}, germana {de}, angla {en}, pola {pl} kaj rusa {ru}.
Esperilo décomposera le mot « baptofilo » en ses quatre morphèmes « bapt' », « o », « fil' » et, de nouveau « o ». Il en incrustera les traductions françaises dans la copie du texte en espéranto destiné au lecteur français.
Il fera de même pour les autres langues.
Esperilo disigos la vorton « baptofilo » en kvar vorteroj « bapt' », « o », « fil' » kaj, denove, « o ». Ĝi inkrustos la francajn tradukojn en la kopion de l' Esperanto-teksto destinita al la franca leganto.
Ĝi samagos por la aliaj lingvoj.
Sur les lettres « bapt », Esperilo révèle au lecteur français la traduction du morphème « bapt' » dans l'annotationj « bapt': baptiser ».
Sur la literoj « bapt » Esperilo vidigas al la franca leganto la tradukon de la vortero « bapt' » en la piednoto « bapt': baptiser ».
Sur la lettre « o » qui suit, Esperilo révèle l'annotationj « o: marque le substantif ». Le lecteur comprend alors qu'il ne s'agit pas de « baptiser » mais de « baptême ».
Sur la sekvanta litero « o » Esperilo vidigas la piednoton « o : marque le subtantif ». Tiam la leganto komprenas ke ne temas pri « bapti », sed pri « bapto ».
Sur les lettres « fil », Esperilo révèle l'annotationj « bapt'o`fil': filleul ♦ fil': fils » qui contient ici deux extraits séparés. Le second extrait « fil':  fils » indique au lecteur qu'il s'agit du « fils de baptême ».
Pour clarifier cette expression, le lexicographe avait de plus mentionné le morphème « bapt'o`fil' » dans l'Esperila vortaro.
Sur la literoj « fil » Esperilo vidigas la piednoton « bapt'o`fil': filleul ♦ fil': fils » kiu enhavas du disigitaj eltiraĵoj. La dua eltiraĵo « fil': fils » indikas al la leganto ke temas pri « fils de baptême ».
Por klarigi tiun esprimon, la leksikografo estis plie menciinta la vorteron « bapt'o`fil' » en l' Esperila vortaro.
Sur le dernier « o », Esperilo révèle à nouveau « o  marque le substantif ». Le lecteur comprend que, quand l'auteur a écrit « baptofilo », il exprime l'idée qu'un traducteur aurait traduite par le substantif « filleul ».
Sur la lasta « o » Esperilo denove vidigas « o : marque le substantif ». La leganto komprenas ke, kiam l' aŭtoro skribis « baptofilo », li esprimas l' ideon ke tradukisto estus tradukinta per la substantivo « filleul ».
Esperilo incruste la traduction des même morphèmes dans les fichiers destinées aux différents lecteurs (nl, fr, de, en, pl et ru). Le texte abrité dans le fichier original est donc recopié dans divers fichiers parmi lesquels les lecteurs choisiront à leur guise selon leurs connaissances linguistiques.
Esperilo inkrustas la tradukon de la samaj vorteroj en la sliparoj destinitaj al la diversaj legantoj (nl, fr, de, an, pl kaj ru). La teksto ŝirmita en l' originala sliparo estas do rekopiita en diversaj sliparoj, inter kiuj la legantoj elektos laŭplaĉe laŭ siaj lingvaj konoj.
Même sans l'extrait « bapt'o`fil': filleul » le lecteur peut comprendre quelle « idée » l'auteur exprime par le mot (baptofilo), à savoir la personne dont on est le parrain (ou la marraine).
Cette idée est exprimée par la périphrase :
Eĉ sen l' eltiraĵo « bapt'o`fil': filleul » la leganto povas kompreni kiun « ideon » l' aŭtoro esprimas per la vorto (baptofilo), tio estas la persono, kies oni estas la baptopatro (aŭ la baptopatrino).
L' ideo estas esprimita per la ĉirkaŭfrazo :
celui dont la filiation vient du baptême
kies la fileco venas el la bapto
Il n'est pas indispensable que le lecteur français traduise l'espéranto (baptofilo) dans sa langue (filleul).
L'important est qu'il comprenne la pensée de l'auteur.
Il peut comprendre cette pensée aussi bien par la périphrase celui dont la filiation vient du baptême (qui est une transdéduction) que par le mot « filleul » (qui est une traduction).
Ne necesas ke la franca leganto traduku l' Esperanto-vorton (baptofilo) en sian lingvon (filleul).
Gravas ke li komprenu la penson de l' aŭtoro.
Li povas kompreni tiun penson ĉu per la ĉirkaŭfrazo kies la fileco venas el la bapto (kiu estas transdedukto) ĉu per la vorto « filleul » (kiu estas traduko).
Esperilo effectue une transduction de chacun des morphèmes via les annotations, sans y ajouter quoi que ce soit d'intelligence ou d'interprétation, aussi stupidement qu'un fil de fer conduit les électrons d'un courant électrique.
C'est un automate qui ne traduit rien.
Il ne fait que transmettre des extraits du dictionnaire. Ce sont les lexicographes qui ont consigné dans ce dictionnaire les traductions des morphèmes de l'espéranto dans diverses langues, et en particulier dans celle du lecteur.
Esperilo faras transdukton de ĉiu el la vorteroj pere de piednotoj, sen aldoni iu ajn prijuĝo aŭ interpretado, tiom stulte kiel ferdrato konduktas la elektronojn de elektra kurento.
Estas aŭtomato kiu tradukas nenion.
Ĝi nur transdonas eltiraĵojn el la vortaro. Estas la leksikografoj, kiuj enskribis en tiu vortaro la tradukojn de la vorteroj de Esperanto en diversajn lingvojn , kaj ĉefe en tiun de la leganto.
Le lecteur effectue une transdéduction, c'est-à-dire une version sans traduction : il reconstruit la pensée de l'auteur en parcourant le texte espéranto et en voyant les annotations dans sa langue.
La leganto faras transdedukton, tio estas detraduko sen traduko : li rekonstruas la penson de l' aŭtoro laŭkurante la Esperanto-teksto kaj vidante la piednotojn en sia lingvo.



3. Annotations - Piednotoj---version1\0003_pl--- 2019-01-08 19:14:25
3149 reserĉoj, 1064 serĉadoj, 417 ekserĉoj, 36 serĉiĝontoj, 0 serĉeraro
 
.
ajn
ajn: kolwiek, bądź ▌kiu ajn: ktokolwiek, ktobądź ♦ kiu: kto
.
al
al: do (zastępuje też celownik)
.
aldoni
al: do (zastępuje też celownik)
al`don': dodawać ♦ don': dawać
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
aliaj
ali': inny
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
angla⎕
angl': anglik
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
 : (nerompebla spaceto): _
.
aŭ
aŭ: albo, lub
.
aŭtomate
aŭtomat': automat, maszyna, komputer
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
aŭtomato
aŭtomat': automat, maszyna, komputer
o: oznacza rzeczownik
.
aŭtoro
aŭtor': autor
o: oznacza rzeczownik
.
bapto
bapt': chrzcić
o: oznacza rzeczownik
.
baptofilo
bapt': chrzcić
o: oznacza rzeczownik
bapt'o`fil': chrześniak ♦ fil': syn
o: oznacza rzeczownik
.
baptopatrino
bapt': chrzcić
o: oznacza rzeczownik
bapt'o`patr': chrestny ojciec ♦ patr': ojciec
in': oznacza płeć źeńską ▌patr'in': matka ♦ patr': ojciec ▌kok'in': kura ♦ kok': kogut
in'o: samica, kobieta, płeć żeńska ♦ o: oznacza rzeczownik
.
baptopatro
bapt': chrzcić
o: oznacza rzeczownik
bapt'o`patr': chrestny ojciec ♦ patr': ojciec
o: oznacza rzeczownik
.
ĉefe
ĉef': szef, naczelnik
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
ĉirkaŭfrazo
ĉirkaŭ: około, dokoła
ĉirkaŭ`fraz': _ ♦ fraz': zdanie, frazes, fraza, polecenie, instrukcja, rozkaz
o: oznacza rzeczownik
.
ĉiu
ĉiu: wszystek, każdy
.
ĉi-suba
ĉi-sub': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
ĉu
ĉu: czy (ĉu... ĉu...: _... _...)
.
de
de: od; zastępuje też dopełniacz
.
denove
de: od; zastępuje też dopełniacz
nov': nowy
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
destinita
destin': przeznaczać, przeznaczyć
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
destinitaj
destin': przeznaczać, przeznaczyć
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
detraduko
de: od; zastępuje też dopełniacz
de`traduk': _ ♦ traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
.
disigitaj
dis': roz- ▌dis'ŝir': rozrywać ♦ ŝir': rwać ▌dis'kur': rozbiegać się ♦ kur': biegać
dis'ig': odłączać, rozłączać, odczepiać ♦ ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
disigos
dis': roz- ▌dis'ŝir': rozrywać ♦ ŝir': rwać ▌dis'kur': rozbiegać się ♦ kur': biegać
dis'ig': odłączać, rozłączać, odczepiać ♦ ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
os: oznacza czas przyszły
.
diversaj
divers': różny
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
diversajn
divers': różny
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
do
do: więc
.
dua
du: dwa
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
du
du: dwa
.
eĉ
eĉ: nawet
.
ekserĉoj
ek': acząć, rozpocząć ▌ek'kant': zaśpiewać ♦ kant': śpiewać ▌ek'kri': krzyknąć ♦ kri': krzyczeć
serĉ': szukać
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
ekzemple
ekzempl': przykład
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
el
el: z
.
elektos
elekt': wybierać
os: oznacza czas przyszły
.
elektra
elektr': elektryczność
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
elektronojn
elektr': elektryczność
on': oznacza liczebnik ułamkowy ▌kvar'on' : czwarta część, ćwierć ♦ kvar: cztery
on'o: cyfra mantysy, cyfra po przecinku, dziesiętna ♦ o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
eltiraĵo
el: z
el`tir': wyciągać, dobywać, wydobywać, wydłubywać, wyłupywać, wygarniać, wyjmować, wyrywać, wysnuwać ♦ tir': ciągnąć
aĵ': oznacza przedmiot posiadajacy pewną własność albo zrobiony z pewnego materjału ▌mal'nov'aĵ': starzyzna ♦ mal'nov': stary ▌frukt'aĵ': coś zrobionego z owoców ♦ frukt': owoc
o: oznacza rzeczownik
.
eltiraĵoj
el: z
el`tir': wyciągać, dobywać, wydobywać, wydłubywać, wyłupywać, wygarniać, wyjmować, wyrywać, wysnuwać ♦ tir': ciągnąć
aĵ': oznacza przedmiot posiadajacy pewną własność albo zrobiony z pewnego materjału ▌mal'nov'aĵ': starzyzna ♦ mal'nov': stary ▌frukt'aĵ': coś zrobionego z owoców ♦ frukt': owoc
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
eltiraĵojn
el: z
el`tir': wyciągać, dobywać, wydobywać, wydłubywać, wyłupywać, wygarniać, wyjmować, wyrywać, wysnuwać ♦ tir': ciągnąć
aĵ': oznacza przedmiot posiadajacy pewną własność albo zrobiony z pewnego materjału ▌mal'nov'aĵ': starzyzna ♦ mal'nov': stary ▌frukt'aĵ': coś zrobionego z owoców ♦ frukt': owoc
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
en
en: w
.
enhavas
en: w
hav': mieć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
enskribis
en: w
skrib': pisać
is: oznaczca czas przeszły ▌mi far'is: _ ♦ far': _
.
esperanto
esper': spodziewać się
esper'ant': Esperanto █ _ ♦ ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
.
esperila
esper': spodziewać się
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
esperilo
esper': spodziewać się
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
.
esprimas
esprim': wyrażać
as: oznacza czas teraźniejszy
.
esprimita
esprim': wyrażać
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
esprimon
esprim': wyrażać
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
estas
est': być
as: oznacza czas teraźniejszy
.
estimos
estim': poważać
os: oznacza czas przyszły
.
estis
est': być
is: oznaczca czas przeszły ▌mi far'is: _ ♦ far': _
.
estus
est': być
us: oznacza tryb warunkowy
.
faras
far': robić, czynić
as: oznacza czas teraźniejszy
.
faros
far': robić, czynić
os: oznacza czas przyszły
.
ferdrato
fer': źelazo
drat': drut
o: oznacza rzeczownik
.
fileco
fil': syn
ec': przymiot jako oddzielne pojęcie ▌bon'ec': dobroć ♦ bon': dobry ▌infan'ec': dzieciństwo ♦ infan': dziecię
ec'o: przymiot, cecha, własność, atrybut ♦ o: oznacza rzeczownik
.
franca
franc': Francuz
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
francajn
franc': Francuz
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
franca⎕
franc': Francuz
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
 : (nerompebla spaceto): _
.
germana⎕
german': Niemiec
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
 : (nerompebla spaceto): _
.
ĝi
ĝi: ono, to
.
ĝin
ĝi: ono, to
ĝi`n: ono, to ♦ n: oznacza biernik, również kierunek
.
gravas
grav': waźny
as: oznacza czas teraźniejszy
.
ideo
ide': ideja
o: oznacza rzeczownik
.
ideon
ide': ideja
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
iliajn
ili: oni
ili`a: ich ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
indikas
indik': oznaczać, wskazywać
as: oznacza czas teraźniejszy
.
inkrustas
inkrust': _
as: oznacza czas teraźniejszy
.
inkrustos
inkrust': _
os: oznacza czas przyszły
.
inter
inter: między
.
interpretado
interpret': objaśniać, tłumaczyć, interpretować
ad': oznacza trwanie czynności ▌ir'ad': chodzić ♦ ir': iść
o: oznacza rzeczownik
.
iu
iu: ktoś
.
kaj
kaj: i, a
.
ke
ke: że, żeby
.
kiam
kiam: kiedy
.
kiel
kiel: jak
.
kies
kies: czyj
.
kies⎕la⎕fileco⎕venas⎕el⎕la⎕bapto
kies: czyj
 : (nerompebla spaceto): _
la: przedimek określny (nie tłomaczy się)
 : (nerompebla spaceto): _
fil': syn
ec': przymiot jako oddzielne pojęcie ▌bon'ec': dobroć ♦ bon': dobry ▌infan'ec': dzieciństwo ♦ infan': dziecię
ec'o: przymiot, cecha, własność, atrybut ♦ o: oznacza rzeczownik
 : (nerompebla spaceto): _
ven': przychodzić
as': as
 : (nerompebla spaceto): _
el: z
 : (nerompebla spaceto): _
la: przedimek określny (nie tłomaczy się)
 : (nerompebla spaceto): _
bapt': chrzcić
o: oznacza rzeczownik
.
kiu
kiu: kto, który
.
kiuj
kiu: kto, który
j: oznacza liczbę mnogą
.
kiujn
kiu: kto, który
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
kiun
kiu: kto, który
n: oznacza biernik, również kierunek
.
klarigi
klar': jasny
ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
kolumno
kolumn': łam, szpalta, kolumna
o: oznacza rzeczownik
.
komprenas
kompren': rozumieć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
kompreni
kompren': rozumieć
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
komprenu
kompren': rozumieć
u: oznacza tryb rozkazujący ▌far'u: _ ♦ far': _
.
konduktas
kondukt': zawieść, wodzić, odprowadzać, prowadzić, zawodzić
as: oznacza czas teraźniejszy
.
konoj
kon': znać
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
kopiojn
kopi': kopjować
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
kopion
kopi': kopjować
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
kurento
kurent': prąd
o: oznacza rzeczownik
.
kvar
kvar: cztery
.
l'
l': _ przedimek określny (nie tłomaczy się) █ _
': (wykluczenie)
.
l'unua
l': _ przedimek określny (nie tłomaczy się) █ _
': (wykluczenie)
unu: jeden
unu`a: pierwszy ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
la
la: przedimek określny (nie tłomaczy się)
.
lasta
last': ostatni
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
laŭ
laŭ: według
.
laŭkurante
laŭ: według
kur': biegać, lecieć
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
laŭplaĉe
laŭ: według
plaĉ': podobać się
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
leganto
leg': czytać
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
.
legantoj
leg': czytać
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
leksikografo
leksikograf': _
o: oznacza rzeczownik
.
leksikografoj
leksikograf': _
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
li
li: on
.
lingvaj
lingv': język (mowa)
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
lingvo
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
.
lingvoj
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
lingvojn
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
lingvon
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
litero
liter': litera
o: oznacza rzeczownik
.
literoj
liter': litera
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
menciinta
menci': wspominać, wzmiankować, napomknąć, nadmieniać
int': oznacza imiesłów czynny czasu przeszłego ▌far'int': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
ne
ne: nie
.
necesas
neces': niezbędny
as: oznacza czas teraźniejszy
.
nederlanda⎕
nederland': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
 : (nerompebla spaceto): _
.
nenion
nenio: nic
n: oznacza biernik, również kierunek
.
nur
nur: tylko
.
oni
oni: zaimek nieosobisty liczby mnogiej
.
originala
original': oryginał
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
penson
pens': myśleć
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
per
per: pwzez, za pomocą
.
pere
per: pwzez, za pomocą
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
persono
person': osoba, persona
o: oznacza rzeczownik
.
piednoto
pied': noga
not': notować
pied'not'o: stopka, przypis ♦ not'o: nuta ♦ o: oznacza rzeczownik
.
piednotoj
pied': noga
not': notować
pied'not'o: stopka, przypis ♦ not'o: nuta ♦ o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
piednotojn
pied': noga
not': notować
pied'not'o: stopka, przypis ♦ not'o: nuta ♦ o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
piednoton
pied': noga
not': notować
pied'not'o: stopka, przypis ♦ not'o: nuta ♦ o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
plie
pli: więcej
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
po
po: po (przy liczebnikach)
.
pola⎕
pol': Polak, polo
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
 : (nerompebla spaceto): _
.
por
por: dla, za
.
povas
pov': módz
as: oznacza czas teraźniejszy
.
pri
pri: o
.
prijuĝo
pri: o
juĝ': sądzić
o: oznacza rzeczownik
.
rekonstruas
re': znowu, napowrót
konstru': budować
as: oznacza czas teraźniejszy
.
rekopiita
re': znowu, napowrót
kopi': kopjować
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
reserĉoj
re': znowu, napowrót
serĉ': szukać
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
rusa⎕
rus': Rosjanin
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
 : (nerompebla spaceto): _
.
samagos
sam': źe, sam (np. tamźe, ten sam)
ag': postępować
os: oznacza czas przyszły
.
samaj
sam': źe, sam (np. tamźe, ten sam)
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
sed
sed: lecz
.
sekvanta
sekv': nastąpić
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
sen
sen: bez
.
serĉadoj
serĉ': szukać
ad': oznacza trwanie czynności ▌ir'ad': chodzić ♦ ir': iść
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
serĉeraro
serĉ': szukać
erar': błądzić, mylić się
o: oznacza rzeczownik
.
serĉiĝontoj
serĉ': szukać
iĝ': stawać się czemś ▌pal'iĝ': blednąć ♦ pal': blady ▌sid'iĝ': usiąść ♦ sid': siedzieć
ont': oznacza imiesłów czynny czasu przyszłego ▌far'ont': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
ses
ses: sześć
.
sia
si: siebie
si`a: swój ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
siaj
si: siebie
si`a: swój ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
sian
si: siebie
si`a: swój ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
ŝirmita
ŝirm': zasłaniać
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
skribis
skrib': pisać
is: oznaczca czas przeszły ▌mi far'is: _ ♦ far': _
.
sliparo
slip': kartka
ar': oznacza zbiór danych przedmiotów ▌arb'ar': las ♦ arb': drzewo
ar'o: zbiór, mnogość ♦ o: oznacza rzeczownik
.
sliparoj
slip': kartka
ar': oznacza zbiór danych przedmiotów ▌arb'ar': las ♦ arb': drzewo
ar'o: zbiór, mnogość ♦ o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
stulte
stult': tępy, bezrozumny, głupi, durny
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
substantivo
substantiv': rzeczownik
o: oznacza rzeczownik
.
sur
sur: na
.
tabelo
tabel': tabelka
o: oznacza rzeczownik
.
teksto
tekst': tekst
o: oznacza rzeczownik
.
tekston
tekst': tekst
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
temas
tem': temat, zadanie
as: oznacza czas teraźniejszy
.
tiam
tiam: wtedv
.
tio
tio: to, tamto
.
tiom
tiom: tyle
.
tiu
tiu: tamten
.
tiuj
tiu: tamten
j: oznacza liczbę mnogą
.
tiun
tiu: tamten
n: oznacza biernik, również kierunek
.
tradukas
traduk': tłomaczyć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
tradukinta
traduk': tłomaczyć
int': oznacza imiesłów czynny czasu przeszłego ▌far'int': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
tradukisto
traduk': tłomaczyć
ist': zajmujący się ▌bot'ist': szewc ♦ bot': but ▌mar'ist': marynarz ♦ mar': morze
o: oznacza rzeczownik
.
traduko
traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
.
tradukojn
traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
tradukon
traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
traduko⎕
traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
 : (nerompebla spaceto): _
.
traduku
traduk': tłomaczyć
u: oznacza tryb rozkazujący ▌far'u: _ ♦ far': _
.
trafaj
traf': trafić
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
tralegante
tra: przez (wskroś)
leg': czytać
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
transdedukto
trans: przez, prze-
trans`dedukt': _ ♦ dedukt': dedukować, wnioskować
o: oznacza rzeczownik
.
transdedukton
trans: przez, prze-
trans`dedukt': _ ♦ dedukt': dedukować, wnioskować
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
transdonas
trans: przez, prze-
trans`don': przekazać, przekazywać ♦ don': dawać
as: oznacza czas teraźniejszy
.
transdukton
trans: przez, prze-
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
unu
unu: jeden
.
venas
ven': przychodzić
as: oznacza czas teraźniejszy
.
verkis
verk': tworzyć, układać, pisać (dzieło)
is: oznaczca czas przeszły ▌mi far'is: _ ♦ far': _
.
vidante
vid': widzieć
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
vidigas
vid': widzieć
vid'ig': _ ♦ ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
as: oznacza czas teraźniejszy
.
vortaro
vort': słowo, wyraz
vort'ar': _ ♦ ar': oznacza zbiór danych przedmiotów ▌arb'ar': las ♦ arb': drzewo
ar'o: zbiór, mnogość ♦ o: oznacza rzeczownik
.
vortaron
vort': słowo, wyraz
vort'ar': _ ♦ ar': oznacza zbiór danych przedmiotów ▌arb'ar': las ♦ arb': drzewo
ar'o: zbiór, mnogość ♦ o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
vortero
vort': słowo, wyraz
vort'er': _ ♦ er': odrobina, cząstka, element, część, drobina, ułamek ▌sabl'er': ziarnko piasku ♦ sabl': piasek
o: oznacza rzeczownik
.
vorteroj
vort': słowo, wyraz
vort'er': _ ♦ er': odrobina, cząstka, element, część, drobina, ułamek ▌sabl'er': ziarnko piasku ♦ sabl': piasek
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
vorterojn
vort': słowo, wyraz
vort'er': _ ♦ er': odrobina, cząstka, element, część, drobina, ułamek ▌sabl'er': ziarnko piasku ♦ sabl': piasek
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
vorteron
vort': słowo, wyraz
vort'er': _ ♦ er': odrobina, cząstka, element, część, drobina, ułamek ▌sabl'er': ziarnko piasku ♦ sabl': piasek
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
vorto
vort': słowo, wyraz
o: oznacza rzeczownik
.
vorton
vort': słowo, wyraz
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek