21:21 3/07/2017
Le projet Esperilo - versio 2
(Gilbert Lemaître)
La projekto Esperilo - versio 2
(Germain Pirlot)
Ci-dessous : son état (commenté)
et en cliquant ci-dessous
sa version 1 (nouvelles annotations),
sa version 0 (souris et infobulles)
et son historique.
Ĉi-sube : ĝia stato (komentita)
kaj alklakante (ne) ĉi-suba (sed ĉi-supra)
ĝia versio 1 (novaj piednotoj),
ĝia versio 0 (muso kaj ŝpruchelpiloj)
kaj ĝia historio.
A
Selon la définition de « langue
auxiliaire »,
la langue du projet Esperilo se définit comme la langue
auxiliaire commune « dont
le but clairement exprimé est de permettre aux communautés
humaines, d'origine et de langue maternelle différentes, de
pouvoir se comprendre, dialoguer et correspondre entre eux dans
une langue commune».
Laŭ la defino de «helplingvo»,
la lingvo de la projekto Esperilo difiniĝas kiel la sola
komuna helplingvo «kies
celo klare esprimita estas ebligi al homaj komunumoj, kun malsamaj
deveno kaj gepatra lingvo, interkompreniĝi, dialogi kaj
korespondi inter ili per komuna lingvo».
Esperilo se propose d'atteindre ce but progressivement, au moins pour l'écrit, en suivant
l'approche décrite dans les points suivants.
Esperilo celas atingi tiun celon iom-post-iom, almenaŭ skribe, laŭ
alproksimiĝo priskribita en la sekvaj punktoj.
B
La version 0 d'Esperilo (figée depuis 2009)
était limitée : son dictionnaire, (Esperila Vortaro)
avait moins que 5360 mots et des infobulles dans 6 langues (incomplètes).
Hélas, depuis lors, la souris et les infobulles ont disparu.
La versio 0 de Esperilo (neŝanĝita de 2009) estis
limigita : ĝia vortaro (Esperila
Vortaro) havis malpli ol 5360 vortoj
kaj ŝpruchelpiloj en 6 lingvoj (nekompletaj).
Ve! Ekde tiam malaperis la muso kaj la ŝpruchelpiloj.
La version 1 d'Esperilo (figée depuis 2015)
a les mêmes limites, sauf que les infobulles du texte ont
été remplacées par des annotations
(notes de bas de page).
Ces annotations sont disponibles partout, jusque sur les
téléphones intelligents (même plus simples) et
elles prennent à moitié moins de place que les
infobulles car une seule annotation suffit pour un mot même
s'il apparaît plusieurs fois dans un texte.
La versio 1 de Esperilo (neŝanĝita
de 2015) estas limigita, krom ke
la ŝpruchelpiloj de la teksto estis anstataŭitaj per
piednotoj (finnotoj).
Tiuj piednotoj estas haveblaj ĉie eĉ en la lertaj telefonoj
(eĉ la plej simplaj) kaj ili bezonas la duonon de placo de la
ŝpruchelpiloj, ĉar unu sola piednoto sufiĉas por
unu vorto, eĉ se ĝi estas kelkfoje uzata en teksto.
La version 2 (en cours) aura plus de mots, une seule langue et la version 3
en aura plus.
La versio 2 (nuntempa) havos pli da vortoj, unu lingvo kaj la versio 3
ankoraŭ pli.
C
La version 2 répertorie environ 54700 mots avec leurs annotations
françaises. L'encodage des mots (non terminé)
comporte beaucoup plus de délimiteurs
que la version 1.
Le moteur de la version 2 pourra donc choisir les mots de
la langue auxiliaire commune avec plus de discernement.
La versio 2 registras ĉirkaŭ 54700 vortojn kun iliaj francaj piednotoj. La
registrado de la vortoj (ne finita) enhavas multe pli da limigiloj
ol la versio 1.
Sekve la motoro de la versio 2 povos elekti
la vortojn de la komuna helplingvo pli distinge.
D
Les délimiteurs insérés dans la langue
auxiliaire commune isolent
les préfixes, les suffixes, etc. et les racines des mots en
indiquant leur forme de base : verbe (ᴵ),
adjectif (ᴬ), adverbe (ᴱ). Certains
délimiteurs (¯) vont jusqu'à révéler
des étymologies héritées d'autres langues
telles que par exemple, l'anglais, l'arabe, le grec, le latin, etc.
La limigiloj enmetitaj en la komuna helplingvo apartigas la
prefiksojn, la sufiksojn, ktp. kaj la vortradikojn menciante la
gramatikan bazon : verbo (ᴵ), adjektivo (ᴬ),
adverbo (ᴱ). Iaj limigiloj (¯) mencias eĉ
la etimologion heredita de aliaj lingvoj, ekzemple de la angla,
araba, greka, latina, ktp.
E
Le répertoire de la version 2 est donc bien plus qu'un
simple dictionnaire. C'est un amas de mots encodés avec
plus de détails et de précisions sur leurs natures
ou leurs origines.
Il se nomme le Franca Amaso
(amas des annotations françaises).
La tabelo de la versio 2 estas ja pli ol simpla vortaro. Estas amaso
da registrigitaj vortoj kun pli da detaloj kaj da precizecoj pri
iliaj naturspecoj aŭ iliaj devenoj.
Li nomiĝas la Franca Amaso
(amaso de la francaj piednotoj).
F
Dans cet amas, le moteur de la version 2 (à faire)
choisira les annotations françaises adéquates et
les placera à la suite du texte dans le même
fichier.
Chaque mot aura les siennes.
D'un premier clic, lecteur les affichera et les lira. Puis, d'un second clic, il
retournera au texte écrit dans la
langue auxiliaire commune.
En tiu amaso, la motoro de la versio 2 (farenda) elektos la
taŭgajn francajn piednotojn kaj lokos ilin post la teksto en
la sama dosiero.
Ĉia vorto havos siajn.
Per unua
klako legilo afiŝos kaj legos ilin . Poste, per dua
klako, ĝi reiros al la skribita teksto en la
komuna helplingvo.
G
D'autres mots s'ajouteront progressivement à cet
amas français avec
leurs annotations françaises.
À partir de la
version 3, d'autres amas rejoindront le projet avec des
annotations dans d'autres langues.
Iom-post-iom aliaj vortoj aldoniĝos al tiu franca amaso kun
iliaj francaj piednotoj.
Ekde la versio 3, aliaj amasoj
kuniĝos en la projekto kun piednotoj en aliaj lingvoj.
H
Le moteur de ces versions futures traitera non seulement des mots
mais aussi des groupes de mots
(la version 2 en répertorie plus de 4700).
Déjà dans les versions 0 et 1,
« au revoir »
correspond au groupe de mots
« ĝis la revido »
présent dans l'Esperila Vortaro.
La motoro de la ontaj versioj pritraktos ne nur vortojn, sed ankaŭ
vortgrupojn (la versio 2 registras jam pli ol 4.700 da ili).
Jam la versioj 0 kaj 1,
« au revoir »
kongruas kun la vortgrupo
« ĝis la revido »
ĉeestanta en ilia unua Esperila Vortaro.
On peut le voir en cliquant sur le groupe de mots
« ĝis la revido »
dans la partie en Français du paragraphe précédent,
Dans la partie en Espéranto du paragraphe précédent,
les mots « ĝis »,
« la »
kaj « revido » paraissent comme dans le
groupe « ĝis la revido ».
Mais, comme celui-ci est dépourvu d'espaces insécables,
l'annotation « au revoir »
n'est pas insérée.
Eblas vidi ĝin klakante la vortgrupo
«ĝis la revido»
en la franca parto de la antaŭa paragrafo,.
En la esperanta parto de la antaŭa paragrafo,
la vortoj « ĝis »,
« la »
kaj « revido » aspektas same en la
vortgrupo « ĝis la revido ».
Sed ĉar ĝi ne havas nedivideblajn spacojn,
la piednoto « au revoir »
ne estas enmetita.
I
L'encodage des mots de la langue
auxiliaire commune à
l'aide des délimiteurs pourra être amélioré
à condition qu'il reste identique quel que soit l'amas dans
lequel il figurera et quelle que soit la langue des annotations de
cet amas.
La registrado de la vortoj de la komuna helplingvo per
limigiloj povos esti plibonigita kondiĉe ke ĝi restas la
sama kiu ajn estu la amaso en kiu li estos kaj kiu ajn estu la
lingvo de la piednotoj de tiu amaso.
J
Ajouter une langue au projet devrait coûter environ une bonne
demi-douzaine d'hommes-années.
Ce coût diminuera au fur et à mesure que des langues s'ajouteront
au projet Esperilo.
Aldoni lingvon al la projekto postulus ĉirkaŭ jaran laboron por
ĉirkaŭ seso da homoj.
Tiu kosto malaltiĝos
samtempe kun la aldono de lingvoj al la projekto Esperilo.
K
L'harmonisation des langues entre elles par les linguistes sera grandement
facilitée si les responsables de la langue
auxiliaire commune publient
leurs dictionnaires dans le système Esperilo ; ainsi
ils deviendront lisibles par tout lecteur dont la langue fait
partie du projet.
La harmoniigo per la lingvistoj de la lingvoj inter ili estos ege
faciligita se la oficialuloj de la komuna helplingvo publikigas
siajn vortarojn en la sistemo Esperilo ; tiamaniere ili estos
legeblaj por ĉiu leganto kies la lingvo estas ero de la
projekto.
L
Dès maintenant et tant que la langue
auxiliaire commune du projet
Esperilo restera l'Espéranto, rien n'empêche son
Académie d'y publier son propre dictionnaire et SAT
(Sennacieca
Asocio Tutmonda) d'y publier son Plena
Ilustrita Vortaro (PIV)
dont voici un
exemple.
Ekde nun kaj ĝis kiam la komuna helplingvo de la projekto
Esperilo estos Esperanto, nenio malhelpas, ke la Akademio publigu
en ĝi sian propran vortaron kaj ke SAT
(Sennacia Asocio Tutmonda) publigu sian
Plena Ilustrita Vortaro (PIV)
de kie jen ekzemplo.
M
Les 6 langues de la version 1 montrent bien qu'un tel projet peut
comporter plusieurs langues.
Des tests de la version 2
donneront la mesure de la profondeur qu'une langue peut
atteindre.
Si ces tests sont concluants, les linguistes
pourront indéfiniment harmoniser les différentes
langues entre elles.
La 6 lingvoj de la versio 1 bone montras ke tia projekto povas enhavi
plurajn lingvojn.
Testoj de la versio 2 montros la kapablon
kiun lingvo povas atingi.
Se tiuj testoj konvinkaj, la
lingvistoj povos senfine harmoniigi diversajn lingvojn inter ili.
N
Alors, rien n'empêchera l'humanité de se doter de ce dont
elle a manifestement besoin pour ses écrits : une
seule langue auxiliaire
commune au sein d'un système
qui rende tout écrit compréhensible immédiatement
dans le monde entier.
Tiam nenio malebligos ke la homaro havigu al si tion, kiun ĝi
evidente bezonas por siaj skribaĵoj : unu sola komuna
helplingvo sine de sistemo, kiu igu teksto tuj komprenebla tra
la mondo.
O
Dès son entrée dans le projet Esperilo, un texte publié
dans la langue auxiliaire commune de ce système,
deviendra lisible par tous les êtres humains qui savent lire
et dont la langue fait partie du projet.
Tuj post kiam ĝi eniros la projekton Esperilo, teksto en la
komuna helplingvo iĝos legebla por ĉiu homo, kiu
kapablas legi kaj kies lingvo estas ero de la projekto.
P
De plus, tout auteur, du simple fait qu'il sait lire, pourra revoir
son texte à tout moment et vérifier dans sa langue
maternelle (si elle est dans le projet) que le texte
publié dans la langue
auxiliaire commune exprime (encore toujours) correctement sa
pensée.
Krome, kiu ajn aŭtoro, pro la fakto ke li scias legi, povos ĉiam
revidi sian tekston kaj kontroli en sia gepatra lingvo (se ĝi
troviĝas en la projekto), ke la publikita teksto en la komuna
helplingvo esprimas (ĉiam) senerare lian penson.
Q
En cas d'erreur, de lacune ou d'amélioration, ce texte
publié dont l'auteur
aura indiqué, vérifié et autorisé les
changements, sera à nouveau traité par le système
Esperilo et sa version à jour sera disponible et lisible
partout dans le monde, dans un délai court estimé
(aujourd'hui) à moins d'un mois.
Kaze de eraro, manko, aŭ plibonigo, tiu publikita teksto , kies la
aŭtoro estos sciiginta, kontrolinta kaj aprobinta la ŝanĝojn,
estos denove traktita de la sistemo Esperilo kaj la ĝisdatigita
versio estos disponebla kaj legebla tra la mondo, en mallonga
templimo taksita (hodiaŭ) je malpli ol unu monato.
R
Le présente page est d'ors et déjà dédiée
à la coordination des premières réalisations
de cette tâche universelle.
Jam nun ĉi-tiu paĝo estas dediĉita al la kunordigo de
la unuaj realigaĵoj de tiu universala tasko.