---- [ ☀ ] ------ ------ [ ▶ ] 0000 (nl) (fr) (de) (en) -pl- (ru)
Introduction
Gilbert Lemaître 19/10/2018
Enkonduko
Germain Pirlot 6/5/2010
Lors d'un premier contact avec une page Web écrite en Espéranto, le lecteur s'attend à ce que cette langue qui a été construite avec l'ambition d'être universelle, soit comprise à priori par n'importe quel esprit bien fait. Mais rapidement le lecteur novice se désillusionne : il ne peut pas lire l'Espéranto, même s'il connait d'autres langues que la sienne qui ressemblent à l'Espéranto. Pourquoi ?
Dum unua kontakto kun Interreta paĝo skribita en Esperanto, la leganto antaŭvidas, ke tiu lingvo, konstruita kun la ambicio iĝi universala, estu apriore komprenata de kiu ajn matura menso. Sed rapide la sensperta leganto seniluziiĝu : li ne kapablas tuj legi Esperanton, eĉ se li konas aliajn lingvojn ol la sian, kiuj similas al Esperanto. Kial ?
Il semble qu'en comprendre la grammaire ne suffit pas. Il faut aussi savoir de quoi chaque mot est composé, quelle est la signification de chacune de ses parties (que nous appelons morphèmes) et quelle en est la traduction dans la langue du lecteur. L'idéal serait que tout cela soit accessible au lecteur immédiatement, mot par mot, au fur et à mesure qu'il lit un texte en Espéranto sur l'écran de son ordinateur.
Ŝajnas ke kono de la gramatiko ne sufiĉas. Nepras scii ankaŭ la kunmetadon de ĉiu vorto, la signifon de ĉiuj partoj (kiujn ni nomas vorteroj) kaj ilian tradukon en la lingvon de la leganto. La idealo estu ke tio estu tuj senpere alirebla al la leganto, vorto post vorto, samtempe kun la legado en Esperanto sur la ekrano de lia komputilo.
Esperilo ne traduit pas l'Espéranto, Esperilo ne fournit pas toujours la traduction du texte, mais plutôt celle des extraits du dictionnaire concernant chaque mot que le lecteur a sous les yeux et dont il peut lire de découpage en morphèmes (éléments de mots). C'est l'essence du système Esperilo : rendre une page Web capable par elle-même de faire voir dans la langue du lecteur les traductions des morphèmes du texte écrit en Espéranto.
Esperilo ne tradukas Esperanton. Esperilo ne liveras ĉiufoje la tradukon de teksto, sed prefere tion de eltiraĵoj el la vortaro rilataj al ĉiu vorto, kiun vidas la leganto kaj kies li povas legi la tranĉadon laŭ vorteroj (vortoelementoj). Tio estas la esenco de la sistemo Esperilo : ebligi ke Interreta paĝo vidigu en la lingvo de la leganto la tradukojn de la vorteroj en la teksto skribita en Esperanto.
Le système Esperilo est décrit sous la forme du présent guide dans des pages commentées qui lui sont annexées. Voici leurs titres :
La sistemo Esperilo estas priskribita en ĉi-tiu inicilo en aldonitaj paĝoj kun komentoj. Jen la titoloj :

  1. Traduction par des traducteurs (sans Esperilo) (0001)
    Traduko de tradukistoj (sen Esperilo) (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  2. Transduction par Esperilo (Transdéduction par les lecteurs) (0002)
    Transdukto per Esperilo (Transdedukto per la legantoj) (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  3. Les annotations transduites par Esperilo (0003)
    La piednotoj transduktitaj de Esperilo (eo) (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  4. Schémas avec et sans Esperilo (0004)
    Skemoj sen kaj kun Esperilo (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  5. Transmission de la pensée, avec et sans Esperilo (0005)

  6. Transdono de la penso, kun kaj sen Esperilo (0006-eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  7. Détails techniques (0007)
    Tekniketoj (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

Le projet Esperilo est un prototype du système Esperilo.
Cette maquette comprend 6 langues (mais le système Esperilo comprend un nombre indéterminé de langues).
La projekto Esperilo estas prototipo de la sistemo Esperilo.
Tiu skizo enhavas 6 lingvojn (sed la sistemo Esperilo enhavas nedeterminitan nombron de lingvoj).
La maquette réalise la transduction par des notes de bas de page. Mais le système Esperilo peut afficher les extraits du dictionnaire ailleurs que dans des notes de bas de page, dans n'importe quelle autre fenêtre occasionnelle. Le lecteur peut utiliser d'autres manettes que la souris et d'autres dispositifs électroniques que les ordinateurs, tels que par exemple les « smartphones » tactiles.
La skizo realigas la transdukton per piednotoj. Sed la sistemo Esperilo povas montri la eltiraĵojn el la vortaro alie ol en la piednotoj, en kiu ajn okaza fenestro. La leganto povas uzi aliajn mantenilojn ol la muso kaj aliajn elektronikajn aparatojn ol la komputiloj, kiel ekzemple la tuŝosentaj « smartfonoj ».
La maquette agit sur des textes. Mais le système Esperilo peut aussi agir sur d'autres supports, par exemple sur des images...
"La skizo agas sur tekstojn. Sed la sistemo Esperilo povas agi ankaŭ sur aliajn materialojn, ekzemple sur bildojn....
Le dictionnaire de la maquette ne contient qu'une partie des morphèmes de l'Espéranto. Mais il y en a bien plus et il n'y a pas de limite à la liste des mots de l'Espéranto tels que « bapt'o`fil' » qui facilitent la transdéduction du lecteur. Il sera toujours possible d'ajouter des morphèmes au dictionnaire unique (Esperila Vortaro) sur lequel est basé le système Esperilo. Ce dictionnaire fait partie du système puisque, par définition, il est et restera unique. Le nombre des langues cibles est indéterminé car il est fonction des besoins et de la réalité du monde de la pensée humaine. Il sera toujours possible d'ajouter une langue supplémentaire à ce dictionnaire.
La vortaro de la skizo enhavas nur parteton el la vorteroj de Esperanto kaj estas neniu limo por la listo de la vortoj en Esperanto, kiel « bapt'o´fil'o », kiuj faciligas la transdedukton de la leganto. Ĉiam eblos aldoni vorterojn al la ununura vortaro (Esperila Vortaro) sur baziĝas la sistemo Esperilo. Tiu vortaro estas parto de la sistemo ĉar, laŭdifine, ĝi estas kaj restos ununura. La nombro de lingvoj estas nedeterminita ĉar ĝi dependas de la bezonoj kaj de la realeco de la mondo de la homa penso. Ĉiam eblos aldoni plian lingvon al tiu vortaro.
Le projet Esperilo a été installée sur PC mais il peut l'être sur tout autre ordinateur ou dispositif électronique programmable et les fichiers produits par les transductions d'Esperilo sont utilisables sur tout écran couplé à un système capable d'afficher des pages Web. Il suffit qu'elles soient écrites par exemple, sans Script, en pur HTML (Hyper Text Markup Language).
La projekto Esperilo estis instalita en PC sed tio eblas en ĉiun alian komputilon aŭ programeblan elektronikan aparaton kaj la dosierojn produktitaj de la transduktoj de Esperilo estas uzeblaj sur ĉiu ekrano konektita al sistemo, kiu kapablas afiŝi Interretajn paĝojn. Sufiĉas ke ili estu skribitaj ekzemple, sen Script, en pura HTML (Hyper Text Markup Language).



E s p e r i l o ---version1\0000_pl--- 2019-01-08 19:12:16
2889 reserĉoj, 1193 serĉadoj, 464 ekserĉoj, 18 serĉiĝontoj, 0 serĉeraro
 
.
afiŝi
afiŝ': plakat, afisz, wysyłanie wiadomości
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
agas
ag': postępować
as: oznacza czas teraźniejszy
.
agi
ag': postępować
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
ajn
ajn: kolwiek, bądź ▌kiu ajn: ktokolwiek, ktobądź ♦ kiu: kto
.
al
al: do (zastępuje też celownik)
.
aldoni
al: do (zastępuje też celownik)
al`don': dodawać ♦ don': dawać
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
aldonitaj
al: do (zastępuje też celownik)
al`don': dodawać ♦ don': dawać
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
aliajn
ali': inny
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
alian
ali': inny
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
alie
ali': inny
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
alirebla
al: do (zastępuje też celownik)
ir': iść
ebl': możliwy ▌kompren'ebl': _ ♦ kompren': _
ebl'a: możliwy ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
ambicio
ambici': ambicja
o: oznacza rzeczownik
.
ankaŭ
ankaŭ: także
.
antaŭvidas
antaŭ: przed
vid': widzieć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
aparatojn
aparat': aparat, urządzenie
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
aparaton
aparat': aparat, urządzenie
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
apriore
aprior': _
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
aŭ
aŭ: albo, lub
.
baziĝas
baz': baza, podstawa, podkład, zasada, podstawa systemu liczenia
iĝ': stawać się czemś ▌pal'iĝ': blednąć ♦ pal': blady ▌sid'iĝ': usiąść ♦ sid': siedzieć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
bezonoj
bezon': potrzebować
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
bildojn
bild': wizerunek, obraz, obrazek
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
ĉar
ĉar: albowiem, ponieważ
.
ĉiam
ĉiam: zawsze
.
ĉiu
ĉiu: wszystek, każdy
.
ĉiufoje
ĉiu: wszystek, każdy
foj': raz
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
ĉiuj
ĉiu: wszystek, każdy
ĉiu`j: wszyscy ♦ j: oznacza liczbę mnogą
.
ĉiun
ĉiu: wszystek, każdy
n: oznacza biernik, również kierunek
.
ĉi-tiu
ĉi-tiu: _
.
de
de: od; zastępuje też dopełniacz
.
dependas
de: od; zastępuje też dopełniacz
de`pend': zaleźeć ♦ pend': wisieć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
dosierojn
dosier': _
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
dum
dum: póki, podczas gdy
.
eblas
ebl': możliwy ▌kompren'ebl': _ ♦ kompren': _
as: oznacza czas teraźniejszy
.
ebligi
ebl': możliwy ▌kompren'ebl': _ ♦ kompren': _
ebl'ig': możliwić ♦ ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
eblos
ebl': możliwy ▌kompren'ebl': _ ♦ kompren': _
os: oznacza czas przyszły
.
eĉ
eĉ: nawet
.
ekrano
ekran': zasłona, ekran, monitor
o: oznacza rzeczownik
.
ekserĉoj
ek': acząć, rozpocząć ▌ek'kant': zaśpiewać ♦ kant': śpiewać ▌ek'kri': krzyknąć ♦ kri': krzyczeć
serĉ': szukać
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
ekzemple
ekzempl': przykład
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
el
el: z
.
elektronikajn
elektronik': elektronika
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
elektronikan
elektronik': elektronika
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
elementoj
element': element, pierwiastek
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
eltiraĵoj
el: z
el`tir': wyciągać, dobywać, wydobywać, wydłubywać, wyłupywać, wygarniać, wyjmować, wyrywać, wysnuwać ♦ tir': ciągnąć
aĵ': oznacza przedmiot posiadajacy pewną własność albo zrobiony z pewnego materjału ▌mal'nov'aĵ': starzyzna ♦ mal'nov': stary ▌frukt'aĵ': coś zrobionego z owoców ♦ frukt': owoc
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
eltiraĵojn
el: z
el`tir': wyciągać, dobywać, wydobywać, wydłubywać, wyłupywać, wygarniać, wyjmować, wyrywać, wysnuwać ♦ tir': ciągnąć
aĵ': oznacza przedmiot posiadajacy pewną własność albo zrobiony z pewnego materjału ▌mal'nov'aĵ': starzyzna ♦ mal'nov': stary ▌frukt'aĵ': coś zrobionego z owoców ♦ frukt': owoc
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
en
en: w
.
enhavas
en: w
hav': mieć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
enkonduko
en: w
konduk': zawieść, wodzić, odprowadzać, prowadzić, zawodzić
o: oznacza rzeczownik
.
esenco
esenc': islota, treść
o: oznacza rzeczownik
.
esperanto
esper': spodziewać się
esper'ant': Esperanto █ _ ♦ ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
.
esperanton
esper': spodziewać się
esper'ant': Esperanto █ _ ♦ ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
esperila
esper': spodziewać się
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
esperilo
esper': spodziewać się
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
.
esperilo⎕
esper': spodziewać się
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
 : (nerompebla spaceto): _
.
estas
est': być
as: oznacza czas teraźniejszy
.
estis
est': być
is: oznaczca czas przeszły ▌mi far'is: _ ♦ far': _
.
estu
est': być
u: oznacza tryb rozkazujący ▌far'u: _ ♦ far': _
.
faciligas
facil': łatwy, lekki
ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
as: oznacza czas teraźniejszy
.
fenestro
fenestr': okno
o: oznacza rzeczownik
.
ĝi
ĝi: ono, to
.
gramatiko
gramatik': gramatyka
o: oznacza rzeczownik
.
homa
hom': człowiek
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
idealo
ideal': ideał
o: oznacza rzeczownik
.
iĝi
iĝ': stawać się czemś ▌pal'iĝ': blednąć ♦ pal': blady ▌sid'iĝ': usiąść ♦ sid': siedzieć
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
ili
ili: oni
.
ilian
ili: oni
ili`a: ich ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
inicilo
inic': _
il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
.
instalita
instal': zakładać, urządzać, instalować, montować, urządzić, zainstalować
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
interreta
inter: między
inter`ret': internet, sieć połączonych komputerów ♦ ret': sieć, siatka
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
interretajn
inter: między
inter`ret': internet, sieć połączonych komputerów ♦ ret': sieć, siatka
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
jen
jen: otóź (jen...jen...: to...to...)
.
kaj
kaj: i, a
.
kapablas
kapabl': zdolny
as: oznacza czas teraźniejszy
.
ke
ke: że, żeby
.
kial⎕
kial: dlaczego
 : (nerompebla spaceto): _
.
kiel
kiel: jak
.
kies
kies: czyj
.
kiu
kiu: kto, który
.
kiuj
kiu: kto, który
j: oznacza liczbę mnogą
.
kiujn
kiu: kto, który
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
kiun
kiu: kto, który
n: oznacza biernik, również kierunek
.
komentoj
koment': komentować
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
komprenata
kompren': rozumieć
at': oznacza imiesłów bierny czasu teraźniejszego ▌far'at': _ ♦ far': do
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
komputilo
komput': komputować, obrachowywać, obliczać, liczyć, wyliczać, szacować, oszacowywać
komput'il': komputer ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
.
komputiloj
komput': komputować, obrachowywać, obliczać, liczyć, wyliczać, szacować, oszacowywać
komput'il': komputer ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
komputilon
komput': komputować, obrachowywać, obliczać, liczyć, wyliczać, szacować, oszacowywać
komput'il': komputer ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
konas
kon': znać
as: oznacza czas teraźniejszy
.
konektita
konekt': łączyć, stykać
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
kono
kon': znać
o: oznacza rzeczownik
.
konstruita
konstru': budować
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
kontakto
kontakt': kontakt, styczność, styk, łączność
o: oznacza rzeczownik
.
kun
kun: z
.
kunmetadon
kun: z
kun`met': składać ♦ met': podziać, moźe być oddane za pomocą rozmaitych czasowników
ad': oznacza trwanie czynności ▌ir'ad': chodzić ♦ ir': iść
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
la
la: przedimek określny (nie tłomaczy się)
.
laŭ
laŭ: według
.
laŭdifine
laŭd': chwalić
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
fin': kończyć
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
legado
leg': czytać
ad': oznacza trwanie czynności ▌ir'ad': chodzić ♦ ir': iść
o: oznacza rzeczownik
.
leganto
leg': czytać
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
.
legantoj
leg': czytać
ant': oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego ▌far'ant': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
legi
leg': czytać
leg'i: czytać ♦ i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
lia
li: on
li`a: jego ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
li
li: on
.
limo
lim': granica
o: oznacza rzeczownik
.
lingvo
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
.
lingvoj
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
lingvojn
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
lingvon
lingv': język (mowa)
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
listo
list': spis, lista, wykaz, zestawienie
o: oznacza rzeczownik
.
liveras
liver': dostawiać
as: oznacza czas teraźniejszy
.
mantenilojn
man': ręka
ten': trzymać
ten'il': rączka ♦ il': narzędzie ▌tond'il': noźyce ♦ tond': strzydz ▌paf'il': fuzya ♦ paf': strzelać
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
materialojn
material': tworzywo, materiał
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
matura
matur': dojrzały
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
menso
mens': umysł
o: oznacza rzeczownik
.
mondo
mond': świat
o: oznacza rzeczownik
.
montri
montr': pokazywać
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
muso
mus': mysź
o: oznacza rzeczownik
.
ne
ne: nie
.
nedeterminita
ne: nie
determin': determinować, wyznaczać, ustalać, wyznaczyć, ustalić
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
nedeterminitan
ne: nie
determin': determinować, wyznaczać, ustalać, wyznaczyć, ustalić
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
neniu
neniu: nikt
.
nepras
nepr': koniecznie
as: oznacza czas teraźniejszy
.
ni
ni: my
.
nomas
nom': imię
as: oznacza czas teraźniejszy
.
nombro
nombr': liczba, ilość
o: oznacza rzeczownik
.
nombron
nombr': liczba, ilość
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
nur
nur: tylko
.
okaza
okaz': zdarzać się
okaz'a: przypadkowy ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
ol
ol: niź
.
paĝo
paĝ': stronica
o: oznacza rzeczownik
.
paĝoj
paĝ': stronica
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
paĝojn
paĝ': stronica
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
parteton
part': część
et': oznacza zmniejszenie, zdrobnienie lub osłabienie stopnia ▌mur'et': ścianka ♦ mur': ściana ▌rid'et': uśmiechać się ♦ rid': śmiać się
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
parto
part': część
o: oznacza rzeczownik
.
partoj
part': część
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
penso
pens': myśleć
o: oznacza rzeczownik
.
per
per: pwzez, za pomocą
.
piednotoj
pied': noga
not': notować
pied'not'o: stopka, przypis ♦ not'o: nuta ♦ o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
plian
pli: więcej
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
por
por: dla, za
.
post
post: po, za, poza, potem
.
povas
pov': módz
as: oznacza czas teraźniejszy
.
prefere
prefer': przekładać
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
priskribita
pri: o
skrib': pisać
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
produktitaj
produkt': produkować
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
programeblan
program': program
ebl': możliwy ▌kompren'ebl': _ ♦ kompren': _
ebl'a: możliwy ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
projekto
projekt': projekt
o: oznacza rzeczownik
.
prototipo
prototip': pierwowzór, prototyp
o: oznacza rzeczownik
.
pura
pur': czysty
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
rapide
rapid': prędki, bystry
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
realeco
real': rzeczywisty, realny, bieżący, fizyczny
ec': przymiot jako oddzielne pojęcie ▌bon'ec': dobroć ♦ bon': dobry ▌infan'ec': dzieciństwo ♦ infan': dziecię
ec'o: przymiot, cecha, własność, atrybut ♦ o: oznacza rzeczownik
.
realigas
real': rzeczywisty, realny, bieżący, fizyczny
ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
as: oznacza czas teraźniejszy
.
reserĉoj
re': znowu, napowrót
serĉ': szukać
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
restos
rest': pozostawać
os: oznacza czas przyszły
.
rilataj
rilat': odnosić się, tyczeć się
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
ŝajnas
ŝajn': wydawać się
as: oznacza czas teraźniejszy
.
samtempe
sam': źe, sam (np. tamźe, ten sam)
temp': czas
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
scii
sci': wiedzieć
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
se
se: jeźeli
.
sed
sed: lecz
.
sen
sen: bez
.
seniluziiĝu
sen: bez
iluzi': iluzja, złudzenie
iĝ': stawać się czemś ▌pal'iĝ': blednąć ♦ pal': blady ▌sid'iĝ': usiąść ♦ sid': siedzieć
u: oznacza tryb rozkazujący ▌far'u: _ ♦ far': _
.
senpere
sen: bez
per: pwzez, za pomocą
e: zakończenie przysłówka ▌bon'e: dobrze
.
sensperta
sen: bez
spert': doświadczony
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
serĉadoj
serĉ': szukać
ad': oznacza trwanie czynności ▌ir'ad': chodzić ♦ ir': iść
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
serĉeraro
serĉ': szukać
erar': błądzić, mylić się
o: oznacza rzeczownik
.
serĉiĝontoj
serĉ': szukać
iĝ': stawać się czemś ▌pal'iĝ': blednąć ♦ pal': blady ▌sid'iĝ': usiąść ♦ sid': siedzieć
ont': oznacza imiesłów czynny czasu przyszłego ▌far'ont': _ ♦ far': _
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
sian
si: siebie
si`a: swój ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
n: oznacza biernik, również kierunek
.
signifon
signif': oznaczać
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
similas
simil': podobny
as: oznacza czas teraźniejszy
.
sistemo
sistem': system, system komputerowy
o: oznacza rzeczownik
.
skemoj
skem': schemat
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
skizo
skiz': szkicować
o: oznacza rzeczownik
.
skribita
skrib': pisać
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
skribitaj
skrib': pisać
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
sufiĉas
sufiĉ': dosyć, dostatecznie
as: oznacza czas teraźniejszy
.
sur
sur: na
.
tekniketoj
teknik': technika
et': oznacza zmniejszenie, zdrobnienie lub osłabienie stopnia ▌mur'et': ścianka ♦ mur': ściana ▌rid'et': uśmiechać się ♦ rid': śmiać się
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
teksto
tekst': tekst
o: oznacza rzeczownik
.
tekstojn
tekst': tekst
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
tio
tio: to, tamto
.
tion
tio: to, tamto
n: oznacza biernik, również kierunek
.
titoloj
titol': tytuł
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
tiu
tiu: tamten
.
tradukas
traduk': tłomaczyć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
tradukistoj
traduk': tłomaczyć
ist': zajmujący się ▌bot'ist': szewc ♦ bot': but ▌mar'ist': marynarz ♦ mar': morze
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
traduko
traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
.
tradukojn
traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
tradukon
traduk': tłomaczyć
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
tranĉadon
tranĉ': rżnąć
ad': oznacza trwanie czynności ▌ir'ad': chodzić ♦ ir': iść
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
transdedukto
trans: przez, prze-
trans`dedukt': _ ♦ dedukt': dedukować, wnioskować
o: oznacza rzeczownik
.
transdedukton
trans: przez, prze-
trans`dedukt': _ ♦ dedukt': dedukować, wnioskować
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
transdono
trans: przez, prze-
trans`don': przekazać, przekazywać ♦ don': dawać
o: oznacza rzeczownik
.
transduktitaj
trans: przez, prze-
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
it': oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego ▌far'it': _ ♦ far': _
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
transdukto
trans: przez, prze-
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
o: oznacza rzeczownik
.
transduktoj
trans: przez, prze-
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
transdukton
trans: przez, prze-
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
o: oznacza rzeczownik
n: oznacza biernik, również kierunek
.
tuj
tuj: natychmiast
.
tuŝosentaj
tuŝ': ruszać, dotykać
o: oznacza rzeczownik
sent': czuć
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
universala
universal': ogólny, uniwersalny
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
unua
unu: jeden
unu`a: pierwszy ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
ununura
unu: jeden
unu`nur': _ ♦ nur': jedyny
a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
.
uzeblaj
uz': używać
ebl': możliwy ▌kompren'ebl': _ ♦ kompren': _
ebl'a: możliwy ♦ a: oznacza przymiotnik ▌hom'a: ludzki ♦ hom': człowiek
j: oznacza liczbę mnogą
.
uzi
uz': używać
i: oznacza tryb bezokoliczny słowa ▌laŭd'i: chwalić
.
vidas
vid': widzieć
as: oznacza czas teraźniejszy
.
vidigu
vid': widzieć
vid'ig': _ ♦ ig': robić czemś ▌pur'ig': czyścić ♦ pur': czysty ▌brul'ig': palić ♦ brul': palić się
u: oznacza tryb rozkazujący ▌far'u: _ ♦ far': _
.
vortaro
vort': słowo, wyraz
vort'ar': _ ♦ ar': oznacza zbiór danych przedmiotów ▌arb'ar': las ♦ arb': drzewo
ar'o: zbiór, mnogość ♦ o: oznacza rzeczownik
.
vorteroj
vort': słowo, wyraz
vort'er': _ ♦ er': odrobina, cząstka, element, część, drobina, ułamek ▌sabl'er': ziarnko piasku ♦ sabl': piasek
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
.
vorterojn
vort': słowo, wyraz
vort'er': _ ♦ er': odrobina, cząstka, element, część, drobina, ułamek ▌sabl'er': ziarnko piasku ♦ sabl': piasek
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą
n: oznacza biernik, również kierunek
.
vorto
vort': słowo, wyraz
o: oznacza rzeczownik
.
vortoj
vort': słowo, wyraz
o: oznacza rzeczownik
j: oznacza liczbę mnogą