---- [ ☀ ] ------ ------ [ ▶ ] 0000 -nl- (fr) (de) (en) (pl) (ru)
Introduction
Gilbert Lemaître 19/10/2018

Enkonduko
Germain Pirlot 6/5/2010

Lors d'un premier contact avec une page Web écrite en Espéranto, le lecteur s'attend à ce que cette langue qui a été construite avec l'ambition d'être universelle, soit comprise à priori par n'importe quel esprit bien fait. Mais rapidement le lecteur novice se désillusionne : il ne peut pas lire l'Espéranto, même s'il connait d'autres langues que la sienne qui ressemblent à l'Espéranto. Pourquoi ?
Dum unua kontakto kun Interreta paĝo skribita en Esperanto, la leganto antaŭvidas, ke tiu lingvo, konstruita kun la ambicio iĝi universala, estu apriore komprenata de kiu ajn matura menso. Sed rapide la sensperta leganto seniluziiĝu : li ne kapablas tuj legi Esperanton, se li konas aliajn lingvojn ol la sian, kiuj similas al Esperanto. Kial ?
Il semble qu'en comprendre la grammaire ne suffit pas. Il faut aussi savoir de quoi chaque mot est composé, quelle est la signification de chacune de ses parties (que nous appelons morphèmes) et quelle en est la traduction dans la langue du lecteur. L'idéal serait que tout cela soit accessible au lecteur immédiatement, mot par mot, au fur et à mesure qu'il lit un texte en Espéranto sur l'écran de son ordinateur.
Ŝajnas ke kono de la gramatiko ne sufiĉas. Nepras scii ankaŭ la kunmetadon de ĉiu vorto, la signifon de ĉiuj partoj (kiujn ni nomas vorteroj) kaj ilian tradukon en la lingvon de la leganto. La idealo estu ke tio estu tuj senpere alirebla al la leganto, vorto post vorto, samtempe kun la legado en Esperanto sur la ekrano de lia komputilo.
Esperilo ne traduit pas l'Espéranto, Esperilo ne fournit pas toujours la traduction du texte, mais plutôt celle des extraits du dictionnaire concernant chaque mot que le lecteur a sous les yeux et dont il peut lire de découpage en morphèmes (éléments de mots). C'est l'essence du système Esperilo : rendre une page Web capable par elle-même de faire voir dans la langue du lecteur les traductions des morphèmes du texte écrit en Espéranto.
Esperilo ne tradukas Esperanton. Esperilo ne liveras ĉiufoje la tradukon de teksto, sed prefere tion de eltiraĵoj el la vortaro rilataj al ĉiu vorto, kiun vidas la leganto kaj kies li povas legi la tranĉadon laŭ vorteroj (vortoelementoj). Tio estas la esenco de la sistemo Esperilo : ebligi ke Interreta paĝo vidigu en la lingvo de la leganto la tradukojn de la vorteroj en la teksto skribita en Esperanto.
Le système Esperilo est décrit sous la forme du présent guide dans des pages commentées qui lui sont annexées. Voici leurs titres :
La sistemo Esperilo estas priskribita en ĉi-tiu inicilo en aldonitaj paĝoj kun komentoj. Jen la titoloj :
  1. Traduction par des traducteurs (sans Esperilo) (0001)
    Traduko de tradukistoj (sen Esperilo) (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  2. Transduction par Esperilo (Transdéduction par les lecteurs) (0002)
    Transdukto per Esperilo (Transdedukto per la legantoj) (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  3. Les annotations transduites par Esperilo (0003)
    La piednotoj transduktitaj de Esperilo (eo) (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  4. Schémas avec et sans Esperilo (0004)
    Skemoj sen kaj kun Esperilo (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  5. Transmission de la pensée, avec et sans Esperilo (0005)

  6. Transdono de la penso, kun kaj sen Esperilo (0006-eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)

  7. Détails techniques (0007)
    Tekniketoj (eo) : (nl) (fr) (de) (en) (pl) (ru)


Le projet Esperilo est un prototype du système Esperilo.
Cette maquette comprend 6 langues (mais le système Esperilo comprend un nombre indéterminé de langues).
La projekto Esperilo estas prototipo de la sistemo Esperilo.
Tiu skizo enhavas 6 lingvojn (sed la sistemo Esperilo enhavas nedeterminitan nombron de lingvoj).
La maquette réalise la transduction par des notes de bas de page. Mais le système Esperilo peut afficher les extraits du dictionnaire ailleurs que dans des notes de bas de page, dans n'importe quelle autre fenêtre occasionnelle. Le lecteur peut utiliser d'autres manettes que la souris et d'autres dispositifs électroniques que les ordinateurs, tels que par exemple les « smartphones » tactiles.
La skizo realigas la transdukton per piednotoj. Sed la sistemo Esperilo povas montri la eltiraĵojn el la vortaro alie ol en la piednotoj, en kiu ajn okaza fenestro. La leganto povas uzi aliajn mantenilojn ol la muso kaj aliajn elektronikajn aparatojn ol la komputiloj, kiel ekzemple la tuŝosentaj « smartfonoj ».
La maquette agit sur des textes. Mais le système Esperilo peut aussi agir sur d'autres supports, par exemple sur des images...
"La skizo agas sur tekstojn. Sed la sistemo Esperilo povas agi ankaŭ sur aliajn materialojn, ekzemple sur bildojn....
Le dictionnaire de la maquette ne contient qu'une partie des morphèmes de l'Espéranto. Mais il y en a bien plus et il n'y a pas de limite à la liste des mots de l'Espéranto tels que « bapt'o`fil' » qui facilitent la transdéduction du lecteur. Il sera toujours possible d'ajouter des morphèmes au dictionnaire unique (Esperila Vortaro) sur lequel est basé le système Esperilo. Ce dictionnaire fait partie du système puisque, par définition, il est et restera unique. Le nombre des langues cibles est indéterminé car il est fonction des besoins et de la réalité du monde de la pensée humaine. Il sera toujours possible d'ajouter une langue supplémentaire à ce dictionnaire.
La vortaro de la skizo enhavas nur parteton el la vorteroj de Esperanto kaj estas neniu limo por la listo de la vortoj en Esperanto, kiel « bapt'o´fil'o », kiuj faciligas la transdedukton de la leganto. Ĉiam eblos aldoni vorterojn al la ununura vortaro (Esperila Vortaro) sur baziĝas la sistemo Esperilo. Tiu vortaro estas parto de la sistemo ĉar, laŭdifine, ĝi estas kaj restos ununura. La nombro de lingvoj estas nedeterminita ĉar ĝi dependas de la bezonoj kaj de la realeco de la mondo de la homa penso. Ĉiam eblos aldoni plian lingvon al tiu vortaro.
Le projet Esperilo a été installée sur PC mais il peut l'être sur tout autre ordinateur ou dispositif électronique programmable et les fichiers produits par les transductions d'Esperilo sont utilisables sur tout écran couplé à un système capable d'afficher des pages Web. Il suffit qu'elles soient écrites par exemple, sans Script, en pur HTML (Hyper Text Markup Language).
La projekto Esperilo estis instalita en PC sed tio eblas en ĉiun alian komputilon programeblan elektronikan aparaton kaj la dosierojn produktitaj de la transduktoj de Esperilo estas uzeblaj sur ĉiu ekrano konektita al sistemo, kiu kapablas afiŝi Interretajn paĝojn. Sufiĉas ke ili estu skribitaj ekzemple, sen Script, en pura HTML (Hyper Text Markup Language).




E s p e r i l o ---version1\0000_nl--- 2019-01-08 19:11:48
2889 reserĉoj, 1193 serĉadoj, 464 ekserĉoj, 18 serĉiĝontoj, 0 serĉeraro
 
.
afiŝi
afiŝ': _
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
agas
ag': handelen
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
agi
ag': handelen
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
ajn
ajn: wat dan ook ▌kiu ajn: wie dan ook ♦ kiu: wat
.
al
al: naar, aan
.
aldoni
al: naar, aan
al`don': bijvoegen, toegeven ♦ don': geven
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
aldonitaj
al: naar, aan
al`don': bijvoegen, toegeven ♦ don': geven
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
.
aliajn
ali': ander
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
alian
ali': ander
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
alie
ali': ander
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
alirebla
al: naar, aan
ir': gaan, lopen
ebl': mogelijk ▌kompren'ebl': begrijpelijk ♦ kompren': verstaan, begrijpen
ebl'a: mogelijk ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
ambicio
ambici': ambitie, eerzucht
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
ankaŭ
ankaŭ: ook
.
antaŭvidas
antaŭ: voor
vid': zien
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
aparatojn
aparat': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
aparaton
aparat': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
apriore
aprior': _, van voren
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.

aŭ: of
.
baziĝas
baz': _
iĝ': zich maken, worden ▌pal'iĝ': bleek worden ♦ pal': bleek
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
bezonoj
bezon': nodig hebben
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
bildojn
bild': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
ĉar
ĉar: want, omdat
.
ĉiam
ĉiam: altijd
.
ĉiu
ĉiu: ieder, elk
.
ĉiufoje
ĉiu: ieder, elk
foj': keer, maal
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
ĉiuj
ĉiu: ieder, elk
ĉiu`j: allen ♦ j: uitgang van het meervoud
.
ĉiun
ĉiu: ieder, elk
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
ĉi-tiu
ĉi-tiu: deze
.
de
de: van (bezit), vanaf (vertrekpunt), door (bij lijdende vorm van deelwoorden)
.
dependas
de: van (bezit), vanaf (vertrekpunt), door (bij lijdende vorm van deelwoorden)
de`pend': afhangen, afhankelijke zijn ♦ pend': hangen
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
dosierojn
dosier': dossier, bestand
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
dum
dum: gedurende, terwijl
.
eblas
ebl': mogelijk ▌kompren'ebl': begrijpelijk ♦ kompren': verstaan, begrijpen
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
ebligi
ebl': mogelijk ▌kompren'ebl': begrijpelijk ♦ kompren': verstaan, begrijpen
ebl'ig': mogelijk maken ♦ ig': maken..., doen... ▌pur'ig': reinigen ♦ pur': rein
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
eblos
ebl': mogelijk ▌kompren'ebl': begrijpelijk ♦ kompren': verstaan, begrijpen
os: uitgang van de toekomende tijd van werkwoorden
.

eĉ: zelfs
.
ekrano
ekran': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
ekserĉoj
ek': beginnen ▌ek'kant': aanheffen ♦ kant': zingen
serĉ': zoeken
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
ekzemple
ekzempl': voorbeeld
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
el
el: uit
.
elektronikajn
elektronik': _
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
elektronikan
elektronik': _
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
elementoj
element': element
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
eltiraĵoj
el: uit
el`tir': tevoorschijn trekken ♦ tir': trekken
aĵ': iets dat een zekere eigenschap bezit of uit een bepaalde stof gemaakt is ▌molaĵo: iets mals ♦ mol': mals
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
eltiraĵojn
el: uit
el`tir': tevoorschijn trekken ♦ tir': trekken
aĵ': iets dat een zekere eigenschap bezit of uit een bepaalde stof gemaakt is ▌molaĵo: iets mals ♦ mol': mals
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
en
en: in
.
enhavas
en: in
hav': hebben
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
enkonduko
en: in
konduk': (ge)leiden, brengen, besturen (v voertuig)
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
esenco
esenc': essentie, het wezen, essence
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
esperanto
esper': hopen
esper'ant': Esperanto █ _ ♦ ant': uitgang van het bedrijvend tegenwoordig deelwoord ▌far'ant': doende ♦ far': doen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
esperanton
esper': hopen
esper'ant': Esperanto █ _ ♦ ant': uitgang van het bedrijvend tegenwoordig deelwoord ▌far'ant': doende ♦ far': doen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
esperila
esper': hopen
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
esperilo
esper': hopen
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
esperilo⎕
esper': hopen
esper'il': Esperilo █ _ ♦ il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
 : (nerompebla spaceto): _
.
estas
est': zijn
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
estis
est': zijn
is: uitgang van de verleden tijd ▌mi far'is: ik deed ♦ far': doen
.
estu
est': zijn
u: uitgang van de gebiedende wijze ▌ni far'u: laten we doen ♦ far'u: doe ♦ far': doen
.
faciligas
facil': facila
ig': maken..., doen... ▌pur'ig': reinigen ♦ pur': rein
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
fenestro
fenestr': raam, venster
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
ĝi
ĝi: het (zakelijk voornw)
.
gramatiko
gramatik': grammatica
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
homa
hom': mens
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
idealo
ideal': ideaal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
iĝi
iĝ': zich maken, worden ▌pal'iĝ': bleek worden ♦ pal': bleek
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
ili
ili: zij (meervoud)
.
ilian
ili: zij (meervoud)
ili`a: hun (van hen) ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
inicilo
inic': inwijden, inleiden
il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
instalita
instal': _
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
interreta
inter: tussen
inter`ret': internet ♦ ret': (visch)net, netwerk
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
interretajn
inter: tussen
inter`ret': internet ♦ ret': (visch)net, netwerk
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
jen
jen: ziehier, hier, kijk (jen...jen...: nu eens... dan weer...)
.
kaj
kaj: en
.
kapablas
kapabl': bekwaam
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
ke
ke: dat
.
kial⎕
kial: waarom
 : (nerompebla spaceto): _
.
kiel
kiel: hoe
.
kies
kies: wiens, wier, waarvan
.
kiu
kiu: wie, welke (vragend), die, dat (betr)
.
kiuj
kiu: wie, welke (vragend), die, dat (betr)
j: uitgang van het meervoud
.
kiujn
kiu: wie, welke (vragend), die, dat (betr)
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
kiun
kiu: wie, welke (vragend), die, dat (betr)
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
komentoj
koment': toelichten
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
komprenata
kompren': begrijpen, verstand hebben van, weten te
at': uitgang van het lijdend tegenwoordig deelwoord ▌far'at': "wordende" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
komputilo
komput': berekenen
komput'il': computer ♦ il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
komputiloj
komput': berekenen
komput'il': computer ♦ il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
komputilon
komput': berekenen
komput'il': computer ♦ il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
konas
kon': kennen
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
konektita
konekt': verbinden
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
kono
kon': kennen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
konstruita
konstru': bouwen, construeren
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
kontakto
kontakt': contact
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
kun
kun: met
.
kunmetadon
kun: met
kun`met': samenstellen ♦ met': zetten, leggen, plaatsen
ad': duidt de duur van een handeling aan ▌paf'ad': beschieting ♦ paf': geweerschot
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
la
la: de, het (bepalend lidwoord)
.
laŭ
laŭ: volgens, naar, langs
.
laŭdifine
laŭd': loven, prijzen
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
fin': beëindigen, afmaken
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
legado
leg': lezen
ad': duidt de duur van een handeling aan ▌paf'ad': beschieting ♦ paf': geweerschot
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
leganto
leg': lezen
ant': uitgang van het bedrijvend tegenwoordig deelwoord ▌far'ant': doende ♦ far': doen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
legantoj
leg': lezen
ant': uitgang van het bedrijvend tegenwoordig deelwoord ▌far'ant': doende ♦ far': doen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
legi
leg': lezen
leg'i: lezen ♦ i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
lia
li: hij
li`a: zijn (van hem) ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
li
li: hij
.
limo
lim': grens
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
lingvo
lingv': taal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
lingvoj
lingv': taal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
lingvojn
lingv': taal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
lingvon
lingv': taal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
listo
list': lijst
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
liveras
liver': leveren
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
mantenilojn
man': hand
ten': (vast)houden
ten'il': handvat, hengsel, greep, steel, knop, gevest ♦ il': kenmerkt het werktuig, instrument ▌tond'il': schaar ♦ tond': knippen, scheren
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
materialojn
material': grondstof, materiaal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
matura
matur': rijp
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
menso
mens': geest
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
mondo
mond': wereld
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
montri
montr': tonen, laten zien
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
muso
mus': muis
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
ne
ne: neen, niet, geen
.
nedeterminita
ne: neen, niet, geen
determin': _
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
nedeterminitan
ne: neen, niet, geen
determin': _
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
neniu
neniu: niemand, geen
.
nepras
nepr': noodzakelijk, onvermijdelijk, beslist, volstrekt
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
ni
ni: wij
.
nomas
nom': naam
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
nombro
nombr': getal, aantal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
nombron
nombr': getal, aantal
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
nur
nur: slechts, alleen, pas
.
okaza
okaz': geschieden, gebeuren, voorvallen
okaz'a: toevallig ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
ol
ol: dan (na vergrotende trap)dan
.
paĝo
paĝ': bladzijde
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
paĝoj
paĝ': bladzijde
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
paĝojn
paĝ': bladzijde
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
parteton
part': (aan)deel
et': klein, _, -tje, ▌mur'et': muurtje ♦ mur': muur ▌rid'et': glimlachen ♦ rid': lachen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
parto
part': (aan)deel
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
partoj
part': (aan)deel
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
penso
pens': denken
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
per
per: door (middel van)
.
piednotoj
pied': voet, poot
not': noteren, aantekenen
pied'not'o: voetnoot ♦ not'o: (muziek)noot ♦ o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
plian
pli: meer
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
por
por: voor, om te
.
post
post: na, achter
.
povas
pov': kunnen, mogen
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
prefere
prefer': prefereren, de voorkeur geven
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
priskribita
pri: over, aangaande
skrib': schrijven
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
produktitaj
produkt': produceren, voortbrengen
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
.
programeblan
program': programma
ebl': mogelijk ▌kompren'ebl': begrijpelijk ♦ kompren': verstaan, begrijpen
ebl'a: mogelijk ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
projekto
projekt': plan, ontwerp, project
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
prototipo
prototip': prototype
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
pura
pur': schoon, rein, zuiver
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
rapide
rapid': snel, vlug
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
realeco
real': werkelijk, echt
ec': kenmerkt de abstrakte eigenschap of hoedanigheid ▌bon'ec': goedheid ♦ bon': goed
ec'o: eigenschap ♦ o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
realigas
real': werkelijk, echt
ig': maken..., doen... ▌pur'ig': reinigen ♦ pur': rein
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
reserĉoj
re': her-
serĉ': zoeken
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
restos
rest': overblijven
os: uitgang van de toekomende tijd van werkwoorden
.
rilataj
rilat': in betrekking staan
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
.
ŝajnas
ŝajn': schijnen
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
samtempe
sam': zelfde
temp': tijd, kwart (muz.)
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
scii
sci': weten
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
se
se: indien, als
.
sed
sed: maar
.
sen
sen: zonder
.
seniluziiĝu
sen: zonder
iluzi': illusie
iĝ': zich maken, worden ▌pal'iĝ': bleek worden ♦ pal': bleek
u: uitgang van de gebiedende wijze ▌ni far'u: laten we doen ♦ far'u: doe ♦ far': doen
.
senpere
sen: zonder
per: door (middel van)
e: uitgang van het bijwoord ▌bon'e: wel
.
sensperta
sen: zonder
spert': ervaren
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
serĉadoj
serĉ': zoeken
ad': duidt de duur van een handeling aan ▌paf'ad': beschieting ♦ paf': geweerschot
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
serĉeraro
serĉ': zoeken
erar': dwalen, zich vergissen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
serĉiĝontoj
serĉ': zoeken
iĝ': zich maken, worden ▌pal'iĝ': bleek worden ♦ pal': bleek
ont': uitgang van het bedrijvende toekomend deelwoord ▌far'ont': "zullende" doen ♦ far': doen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
sian
si: zich
si`a: zijn, haar, hun, van zichzelf ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
signifon
signif': betekenen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
similas
simil': dergelijk, gelijkend, gelijkvormig (wisk)
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
sistemo
sistem': systeem
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
skemoj
skem': model, schema
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
skizo
skiz': schets
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
skribita
skrib': schrijven
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
skribitaj
skrib': schrijven
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
.
sufiĉas
sufiĉ': voldoende
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
sur
sur: op
.
tekniketoj
teknik': techniek
et': klein, _, -tje, ▌mur'et': muurtje ♦ mur': muur ▌rid'et': glimlachen ♦ rid': lachen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
teksto
tekst': tekst
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
tekstojn
tekst': tekst
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
tio
tio: dat
.
tion
tio: dat
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
titoloj
titol': titel, kop (in krant)
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
tiu
tiu: die, dat
.
tradukas
traduk': vertalen
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
tradukistoj
traduk': vertalen
ist': kenmerkt het beroep ▌bot'ist': laarzenmaker ♦ bot': laars ▌mar'ist': zeeman ♦ mar': zee
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
traduko
traduk': vertalen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
tradukojn
traduk': vertalen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
tradukon
traduk': vertalen
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
tranĉadon
tranĉ': snijden
ad': duidt de duur van een handeling aan ▌paf'ad': beschieting ♦ paf': geweerschot
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
transdedukto
trans: over, aan de overkant van
trans`dedukt': _ ♦ dedukt': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
transdedukton
trans: over, aan de overkant van
trans`dedukt': _ ♦ dedukt': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
transdono
trans: over, aan de overkant van
trans`don': overhandigen ♦ don': geven
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
transduktitaj
trans: over, aan de overkant van
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
it': uitgang van het lijdend verleden deelwoord ▌far'it': "is" gedaan ♦ far': doen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
.
transdukto
trans: over, aan de overkant van
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
transduktoj
trans: over, aan de overkant van
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
transdukton
trans: over, aan de overkant van
trans`dukt': _ ♦ dukt': _
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
tuj
tuj: dadelijk
.
tuŝosentaj
tuŝ': aanraken, beroeren, aanroeren, aangaan
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
sent': gewaarworden, voelen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
.
universala
universal': universeel, algemeen
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
unua
unu: één
unu`a: eerste ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
ununura
unu: één
unu`nur': _ ♦ nur': zuiver, louter
a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
.
uzeblaj
uz': gebruiken
ebl': mogelijk ▌kompren'ebl': begrijpelijk ♦ kompren': verstaan, begrijpen
ebl'a: mogelijk ♦ a: uitgang van het bijvoeglijk naamwoord ▌hom'a: menselijk ♦ hom': mens
j: uitgang van het meervoud
.
uzi
uz': gebruiken
i: uitgang van de noemvorm ▌laŭd'i: loven
.
vidas
vid': zien
as: uitgang van de tegenwoordige tijd van werkwoorden
.
vidigu
vid': zien
vid'ig': _ ♦ ig': maken..., doen... ▌pur'ig': reinigen ♦ pur': rein
u: uitgang van de gebiedende wijze ▌ni far'u: laten we doen ♦ far'u: doe ♦ far': doen
.
vortaro
vort': woord
vort'ar': woordenboek ♦ ar': een groep of voorwerpen ▌arb'ar': vorst ♦ arb': boom
ar'o: _ ♦ o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
vorteroj
vort': woord
vort'er': _ ♦ er': deeltje, _ ▌sabl'er': _ ♦ sabl': zand
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
.
vorterojn
vort': woord
vort'er': _ ♦ er': deeltje, _ ▌sabl'er': _ ♦ sabl': zand
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud
n: uitgang van de accusatief, merkt ook de richting
.
vorto
vort': woord
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
.
vortoj
vort': woord
o: uitgang van de zelfstandige naamwoorden
j: uitgang van het meervoud